Ποια είναι η γυναίκα που όρθωσε το ανάστημά της απέναντι στους νεοναζί της Σουηδίας;
ΑΘΗΝΑ ΛΕΒΕΝΤΗ
6 Μαΐου 2016
Περίπου τριακόσια μέλη της νεοναζιστικής οργάνωσης της Σουηδίας, Nordiska motståndsrörelsen (Σκανδιναβική Αντίσταση), παρέλασαν την 1η Μαίου 2016 στην μικρή σουηδική πόλη Borlänge. Αυτή ήταν μάλιστα η πρώτη φορά που επετράπη στους νεοναζί να παρελάσουν στην πόλη που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν παραδοσιακά αριστερή.
Η ναζιστική παρέλαση υπέστη μεγάλο πλήγμα από μία μικροκαμωμένη γυναίκα που στάθηκε με τη γροθιά της υψωμένη ανάμεσα στους ναζί, κοιτώντας τους στα μάτια, χωρίς φόβο, δισταγμό ή μάλλον, δίχως καν να βλεφαρίσει. Η Tες Άσπλουντ είναι 42 ετών, ζυγίζει 50 κιλά και είναι λίγο ψηλότερο από 1,60. Είναι ενεργή ακτιβίστρια τα τελευταία 26 χρόνια και μέχρι σήμερα έχει συμμετάσχει σε δεκάδες πορείες διαμαρτυρίες, κρατώντας υψωμένη τη γροθιά της σχεδόν σε όλες.
Την κίνηση την εμπνεύστηκε από τον Νέλσον Μαντέλα, ο οποίος κρατούσε κι αυτός συχνά υψωμένη τη γροθιά του. Η Άσπλουντ τράβηξε την προσοχή του κόσμου όταν την απαθανάτισε ο φωτογράφος David Lagerlöf του περιοδικού EXPO, γράφοντας με αφορμή το γεγονός, πόσο σημαντικό είναι να ορθώνουμε το ανάστημά μας ενάντια στο φασισμό σε καιρούς που η Ευρώπη στρέφεται κατά μεγάλο μέρος της προς την ακροδεξιά.
«Στέκομαι συχνά με τη γροθιά σηκωμένη στις πορείες. Δεν είναι κάτι νέο», λέει η Άσπλουντ, «Καθώς τους έβλεπα να περπατούν, σκεφτόμουν: «Δεν πρέπει να είστε εδώ». Ένας από αυτούς με κοίταξε έντονα. Τον κοίταξα κι εγώ. Κανείς μας δεν είπε τίποτα. Τότε ήρθε η αστυνομία και με απομάκρυνε». Η πράξη της θύμισε πολύ και τη γυναίκα που κοπάνησε με τη τσάντα της νεοναζί διαδηλωτή στο Växjö της Σουηδίας το 1985. Τη στιγμή είχε απαθανατίσει ο Hans Runesson και πολλοί συγκρίνουν τη φωτογραφία με αυτή του με αυτή του David Lagerlöf, η οποία ίσως να γίνει ένα νέο σύμβολο κατά του φασισμού.